Zowel de ecologische voetafdruk als de watervoetafdruk van koffie is vele malen groter dan die van thee. Zo is de watervoetafdruk van één kopje zwarte, groene of witte thee 30 liter, terwijl die van koffie 130 liter bedraagt. Gelukkig bestaan er wel koffiemerken of -labels die aandacht hebben voor het waterverbruik, zoals Fair Trade koffie. Maar toch kunnen we er niet omheen. Koffie heeft doorgaans een grotere impact op mens en milieu dan thee.

Drink jij koffie omdat je het gevoel hebt dat je dit nodig hebt om gemotiveerd en vol energie aan je dag te beginnen? Dan is de vraag natuurlijk: kan je datzelfde effect verkrijgen door thee te drinken? En hoe zit het met de afkickverschijnselen wanneer je stopt met koffiedrinken? We gingen op onderzoek.

Energie en concentratie

In zowel (zwarte) thee als koffie zit cafeïne. In thee wordt cafeïne ook wel theïne genoemd, maar in feite gaat het om dezelfde stof. In een kop thee zit echter niet exact dezelfde hoeveelheid cafeïne. In een tas thee zit ongeveer een derde tot de helft van de hoeveelheid cafeïne als in een tas koffie (zie het lijstje op deze pagina). Met thee bedoelen we hier wel zwarte, groene of witte thee. In kruidenthee of infusies zoals kamillethee zit dus geen cafeïne.

Cafeïne heeft een positief effect op je concentratievermogen en energieniveau. Drink je één à twee kopjes koffie dan zal je inderdaad een stimulerend effect ervaren op je concentratie. Ben je moe, dan helpt koffie om dat gevoel tegen te gaan. Maar let wel op, drie, vier of vijf kopjes koffie drinken heeft geen bijkomend effect meer t.o.v. twee kopjes (bron: Voedingcentrum). Het heeft dus geen zin om ‘s ochtends drie of meer kopjes te drinken in de hoop dat dit je motivatie of focus sterk verhoogt. Hetzelfde effect verkrijg je immers met één à twee kopjes.

En bij thee?

Hoe zit het dan met thee? Aangezien er in thee ook – zij het iets minder – cafeïne zit, kan je ook thee drinken om je energieniveau op te krikken. Bovendien heb je bij thee geen last van de zogenaamde ‘cafeïnecrash’. Dat komt omdat de dosissen cafeïne kleiner zijn. Je zal dus een iets kleiner effect op je concentratie merken dan bij koffie, zonder na enkele uren een energiedip te ervaren. Drink je twee koppen thee i.p.v. één kop koffie dan is de dosis cafeïne die je binnen hebt bovendien vergelijkbaar. In die zin heb je dus geen enkele reden om voor koffie te kiezen. Zeker niet aangezien thee de meest duurzame én waterbewuste keuze is! De watervoetafdruk van twee tassen thee is immers nog steeds kleiner dan die van één tas koffie…

Is koffiedrinken gezond of ongezond?

Er is al heel veel onderzoek gedaan naar de positieve en negatieve effecten van koffie op de gezondheid. Zo wordt er bijvoorbeeld soms beweerd dat koffie zou beschermen tegen hart- en vaatziekten (bron: website Gezond Leven). Op de website Gezondheid en Wetenschap, waar een grondige analyse van de bestaande wetenschappelijke literatuur hierover beschreven wordt, lezen we dat het niet duidelijk is of koffie nu gezond of ongezond zou zijn.

“Er is al veel inkt gevloeid over de effecten van koffie op de gezondheid, maar uiteindelijk is niet duidelijk of koffie nu gezond is of niet. Het enige wat we uit alle koffieliteratuur kunnen besluiten, is dat koffie waarschijnlijk geen kwaad kan voor de gezondheid en dat zwangere vrouwen beter geen sloten koffie drinken.” 

Wel geweten is dat te veel koffie drinken kan leiden tot spanning, stress en onrustige gevoelens. Zoals met alles in het leven geldt dat met mate consumeren de beste keuze is. Bovendien bevat koffie tannine, wat kan zorgen voor een verkleurd gebit. We moeten hier echter bij zeggen dat tannine ook in bijvoorbeeld thee en wijn zit.

Wat zijn de gevolgen van stoppen met koffiedrinken?

Wie van de ene dag op de andere stopt met koffiedrinken kan last krijgen van hoofdpijn. Dat komt omdat koffie zorgt voor een vernauwing van de bloedvaten in onze hersenen. Als je ermee stopt verwijden je bloedvaten dus, wat kan zorgen voor hoofdpijn. Meestal duurt deze hoofdpijn gelukkig slechts enkele dagen, afhankelijk van hoeveel koffie je voordien dronk. Ook een gevoel van vermoeidheid is typisch vlak nadat je stopt met koffiedrinken. Prikkelbaarheid en neerslachtigheid kunnen ook voorkomen na het stoppen met koffiedrinken. Deze symptomen verdwijnen doorgaans (gelukkig) na een paar dagen.

Wat kan helpen om al deze ‘afkickverschijnselen’ tegen te gaan is kiezen voor alternatieve energieboosters, zoals sport, thee, gezond eten, … Ook voldoende water drinken kan helpen, alsook langzaam afbouwen i.p.v. ‘cold turkey’. Op de website aHealthylife vind je nog meer tips.

Ga jij de uitdaging aan om minder koffie te drinken? Nog niet? Ga dan snel naar onze Water Challenge-pagina en schrijf je in!